İlgili bir kimsenin yapmış olduğu sözleşme eğer sözleşmeyi yapan kimsenin ölümü ile birlikte geçerlilik kazanıyor ise; o halde bir ölüme bağlı tasarruftan söz ediliyor demektir. Örneğin; satım sözleşmesinde siz para verirsiniz mağaza çalışanı da size verdiğiniz fiyatı karşısındaki isteğinizi verir ve işleminiz sonlanmış olur. Ancak bir miras sözleşmesinde ilgili muris vasiyetname düzenleyerek sizin mirasçı atadı ise; vasiyetname biter bitmez size verilen miras payına sahip olmazsınız. İşte burada bir ölüme bağlı tasarruftan söz edilir. Çünkü; ilgili sözleşmenin geçerli olmaya başlaması için mutlaka vasiyetnameyi düzenleyen kişinin ölmesi, vefat etmesi beklenir. Ölüme bağlı tasarruflar medeni hukuk dünyasında iki farklı başlık altında toplanmaktadır. Bunlar sırası ile;
- Miras sözleşmesi,
- Vasiyetname, şeklindedir.
Miras Sözleşmesi Nedir, Sonuçları Nelerdir?
İlgili murisin ölmeden evvel başkaları ile yapmış olduğu sözleşmeye miras sözleşmesi adı verilir. Ancak miras sözleşmesi murisin tek başına yapabileceği bir işlem değildir. Ancak iki tarafın anlaşması ile yapılabilir olup; geçerlilik kazanması için ilgili muris sayılan kimsenin vefatı beklenir. Miras sözleşmesinin yapılması lakayt bir iş değildir. Yani iki kişi karşılıklı oturarak hadi miras sözleşmesi yapalım, diyemez. Medeni hukukta çok az sayıda şekilde şartı aranan işlemler vardır ki bu işlemlerden biri de miras sözleşmesidir. Yani; mutlaka miras sözleşmesi yapacak olan iki kişinin bu işlemi noter huzurunda resmi bir şekilde yapıyor olması gerekir. Aksi halde yapılan miras sözleşmelerinin tamamı hukuk dünyasında var olan yatırım türlerinden yokluk ile anılırlar. Bu tarz işlemler yok hükmünde olur. Aynı şekilde miras sözleşmesinin yapılabilmesi için mutlaka her iki tarafından ehliyet bakımından tam ehliyete sahip olmaları beklenir. Yani;
- Ayırt etme gücüne sahip,
- Ergin,
- Kısıtlı olmayan, kimselerin ancak karşılıklı anlaşma ile noter huzurunda resmi şekilde yapmış oldukları miras sözleşmeleri hukuken uygun sayılır ve murisin ölümü ile gerekli sonuçlarını doğurur.
Aynı şekilde miras sözleşmesinde tam ehliyetli olması beklene iki tane de şahit yani tanık gereklidir. Bu tanıklar; ilgili sözleşme taraflarının ve noterdeki resmi miras sözleşmesi aşamalarının tamamının olması gerektiği usullerde ve her iki tarafından hakikaten beyan etmiş oldukları şekilde işlemlerin sonlandırılmış olduğuna şahitlik etmeleri beklenir.
